Chinese Voedingsleer

'Laat uw voeding uw medicijn zijn, en laat uw medicijn uw voedsel zijn’ (Hippocrates)

Chinese voedingsleer

‘Je bent wat je verteert’ en niet ‘je bent wat je eet’. Als jouw lichaam de voeding niet goed kan veteren, ook al is het zo gezond, neemt jouw lichaam de voedingswaarden niet (optimaal) op. Hoe komt dit nu juist? En wat is gezond eten?

De juiste voeding en op de juiste manier eten zijn ontzettend belangrijk voor jouw gezondheid. Het is iets wat je vrij gemakkelijk kunt zelf in handen nemen.

Maag en Milt: kookpot en verteringsvuur

In de Traditionele Chinese Geneeskunde is de maag en milt zeer cruciaal in het spijsverteringsstelsel. Zij zorgen voor de transformatie en transport van het eten en drinken die wij tot ons nemen, zodat er voedingsstoffen worden aangemaakt.

De maag kan je zien als de kookpot en de milt als verteringsvuur. Al het voedsel en drank komt in de maag terecht. De maag heeft vloeistoffen en sappen nodig want anders kookt het droog. (voorbeelden van klachten: maagzuur, voedselstagnatie, maagoprisping, zin in koude dranken en voeding). Vocht in het voedsel moet dus ook aanwezig zijn. Vervolgens gaat het spijsverteringsvuur van de milt branden, om alles wat in de pot zit te verwarmen en te transformeren. Een deel van getransformeerde voeding wordt gebruikt voor lichaamseigen stoffen. Een ander deel verlaat ons lichaam via ontlasting en urine. Het verteringsvuur hangt af van persoon tot persoon, maar staat bij velen op een laag pitje. Dit is een gevolg van piekeren, veel nadenken, te gehaast eten, verkeerde voeding tot jou nemen of op onregelmatige tijdstippen te eten.

Het verteringsvuur is dus zeer belangrijk om de voeding om te zetten in voedingstoffen. Is dit niet zo, dan kunnen er de volgende symptomen ontstaan:

  • Veel piekeren, in je hoofd zitten
  • Vermoeidheid (vooral na het eten)
  • Moeilijk afvallen
  • Verzakkingen, aambeien
  • Vochtophoping, zwaartegevoel in de benen
  • Zin in zoetigheid
  • Koude handen en voeten
  • Veel winderigheid, gevoelige darmen
  • Futloos zijn
  •  Regelmatig zin in tussendoortjes
  • Stoelgangproblemen (constipatie, losse
    stoelgang, afwisselende stoelgang)

Lever zorgt voor beweging

De lever die zorgt voor de circulatie en het in beweging
brengen van het verteringsproces. Zo kunnen voedingsstoffen en afvalstoffen via
dit orgaansysteem hun weg vinden. Dit orgaan, de lever, komt onder druk wanneer
er veel stress is, een te volle agenda is of emoties zoals woede, frustraties,
onrechtvaardigheid, oneerlijkheid veel aanwezig zijn. Opgeblazen gevoel,
spastische darmen, afwisselende stoelgang zijn hierbij symptomen. Ook bij
vrouwen is de leverenergie meestal vast en is dit vooral zichtbaar wanneer ze
hun menstruatie ervoor of tijdens hebben. Darmkrampen, prikkelbaarheid, PMS,
opgeblazen gevoel komen hierbij veel voor.

Hulp van de Nieren

Als het verteringsvuur constant op een lage pitje staat, dan
worden de nieren ingeschakeld. De nieren zijn de reserve – accu. Maar dit
willen we voorkomen, omdat de nieren als lichamelijke reserve fungeert. De
nieren staan in voor onze nier energie en Jing (essentie), een voorwaarde voor
onze levensenergie, voorplanting en leven. Als er constant hulp wordt gebruikt
van de nieren, onze reserve – accu, kunnen de nier energie en Jing sterk
verminderen en vervolgens leidt dit tot vroegtijdig verouderen, grijs worden,
vermoeidheid, fertiliteitsproblemen, angsten en fobieën. In moeilijke tijden en
bij stress doet het lichaam een beroep op deze reserve – accu. Een voorbeeld is
burn-out. Als mensen lang in fight of flight modus zitten, loopt de reserve –
accu snel leeg. Dus goed verteerbare voeding, maar ook ontspanning, voldoende
rust en een goede slaap zijn belangrijk!

De meest directe manier om de balans te herstellen is een terugkeer naar natuurlijke,
volwaardige voedingsmiddelen die passen bij je constitutie en het seizoen, en
die je tot steun kunnen zijn bij het herstellen van de balans. 

In de Chinese voedingsleer kijkt men niet naar calorieën en
losse getallen, maar benadert men de voeding vanuit het oogpunt: wat kan de
mens echt verteren? Om de balans te creëren wordt vooral gekeken naar de
thermische werking van voeding op zowel geest als lichaam. Zo zijn er voedingsmiddelen
die afkoelend werken zoals komkommer, sla, yoghurt en zijn er voedingsmiddelen
die verwarmend werken zoals ui, kaneel, lamsvlees, rode wijn. Naast balans,
kunnen deze eigenschappen inzicht geven in de oorzaak van een hoop klachten. Je
kunt je bijvoorbeeld voorstellen dat het eten van sterk verwarmende voeding
zoals bijvoorbeeld koorts niet echt bevorderlijk is. Terwijl deze
voedingsmiddelen juist wel aan te raden zijn als je jezelf futloos, kouwelijk
voelt.

In de Chinese voedingsleer kijkt men vooral naar:

  • De thermische werking van voedingsmiddelen
  • De smaken en hun richting
  • Onbewerkte voedingsmiddelen
  • Seizoensgebonden voedingsmiddelen
  • Hoe specifiek voeding een orgaan beïnvloedt
  • Energetische principes van voeding, kruiden en
    bereidingswijzen
  • Individuele conditie, leeftijd, gevoeligheden
    etc.

Maar naast voeding is de levensstijl erg belangrijk wanneer
het gaat om balans. Emotionele spanningen, gehaast leven, veel overwerken en
slaaptekort, kunnen niet alleen psychische klachten geven maar ook duizeligheid,
doofheid, lage rugpijn of stoelgangproblemen. 


Algemene voedingsadviezen

Wat kun je doen voor een optimale spijsvertering?

  • Kauw goed (30x/per hap): de spijsvertering begint reeds in de mond!
  • Drink niet tijdens het eten: dit vermindert het spijsverteringsvuur (milt)
  •  Probeer voor 19 uur te eten
  • Eet heel bewust (geen laptops, gsm’s, zware discussies, TV, leesartikels!)
  • Drink geen producten uit de koelkast. (alles bij voorkeur op kamertemperatuur)

Het gaat er dus niet om wat en hoe gezond jij eet. Maar het gaat er vooral om wat jouw lichaam nodig heeft op dit moment. Welke vertering voor jouw maag is er bij jou nodig!